Kho lạnh là yếu tố then chốt trong chuỗi cung ứng bảo quản hàng hóa, đặc biệt với các sản phẩm dễ hư hỏng như thực phẩm, dược phẩm, nông sản hoặc thủy hải sản. Một sơ đồ kho lạnh chuẩn không chỉ giúp tối ưu không gian lưu trữ mà còn đảm bảo nhiệt độ được phân bố đều, thuận tiện cho việc di chuyển, quản lý và vận hành. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ tầm quan trọng của sơ đồ kho lạnh, các nguyên tắc thiết kế cũng như gợi ý những mẫu bố trí phổ biến, phù hợp với từng loại hàng hóa.
Một sơ đồ kho lạnh hợp lý đóng vai trò như “bản đồ vận hành” của toàn bộ hệ thống. Khi được bố trí đúng cách, không gian kho lạnh sẽ tận dụng tối đa diện tích, đảm bảo luồng lưu thông khí lạnh đồng đều, tránh tình trạng chênh lệch nhiệt độ giữa các khu vực. Điều này đặc biệt quan trọng đối với hàng hóa dễ hỏng, bởi chỉ cần sai lệch vài độ C cũng có thể ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.
Sơ đồ bố trí khoa học giúp tối ưu lối đi, tạo điều kiện thuận tiện cho nhân viên thao tác
Ngoài ra, sơ đồ bố trí khoa học giúp tối ưu lối đi, tạo điều kiện thuận tiện cho nhân viên thao tác, nâng hạ và kiểm kê. Việc sắp xếp hợp lý còn giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí vận hành — từ điện năng tiêu thụ, thời gian xuất nhập hàng đến công tác bảo trì hệ thống.
Một kho lạnh có sơ đồ chuẩn cũng dễ dàng đáp ứng các tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm, phòng cháy chữa cháy và kiểm định kỹ thuật.
Khi thiết kế sơ đồ kho lạnh, doanh nghiệp cần đảm bảo sự cân bằng giữa tính khoa học, an toàn và hiệu quả vận hành. Sau đây, là các nguyên tắc quan trọng khi bố trí kho.
Kho lạnh nên được chia thành nhiều khu vực với mức nhiệt độ khác nhau để phù hợp từng nhóm hàng hóa. Ví dụ:
Việc phân tách rõ ràng giúp tránh hiện tượng lây nhiễm chéo mùi vị, đảm bảo chất lượng bảo quản. Nếu kho có quy mô lớn, có thể bố trí thêm khu trung chuyển (buffer zone) để hàng hóa được làm lạnh dần trước khi đưa vào khu chính.
Kho lạnh nên được chia thành nhiều khu vực với mức nhiệt độ khác nhau
Kho lạnh cần thiết kế lối đi đủ rộng để xe nâng tay cao, xe đẩy hàng hoặc xe nâng điện di chuyển dễ dàng. Lối chính nên có chiều rộng tối thiểu 2–3 mét, trong khi lối phụ ít nhất 1,2 mét. Việc này không chỉ giúp xuất nhập hàng nhanh chóng mà còn đảm bảo an toàn, tránh va chạm giữa phương tiện và kệ hàng trong môi trường có nhiệt độ thấp.
Đây là nguyên tắc quản lý kho lạnh quan trọng nhất. Hàng nhập trước phải được xuất ra trước để đảm bảo hạn sử dụng và chất lượng sản phẩm. Sơ đồ kho nên thể hiện rõ lối vào, lối ra, hướng di chuyển của hàng hóa để nhân viên thao tác thuận tiện. Bố trí kệ hàng dạng song song với lối đi chính là lựa chọn phổ biến, giúp kiểm soát luồng hàng theo đúng quy trình FIFO.
>>>Tham khảo ngay: Xe nâng tay 3 tấn rộng Nikawa WFA-XNCR300
Hàng nhập trước phải được xuất ra trước để đảm bảo hạn sử dụng và chất lượng sản phẩm
Ngoài việc bố trí các khu vực chức năng hợp lý, thiết kế sơ đồ kho lạnh còn cần xem xét đến nhiều yếu tố kỹ thuật nhằm đảm bảo vận hành ổn định và tiết kiệm năng lượng.
Cửa ra vào nên đặt ở vị trí thuận tiện cho xe nâng và nhân viên di chuyển, đồng thời tránh hướng gió nóng từ bên ngoài thổi trực tiếp vào. Khoang bảo quản chính nên nằm ở giữa hoặc phía trong cùng để giữ nhiệt tốt nhất. Nếu kho có nhiều khu vực nhiệt độ khác nhau, cần thiết kế cửa cách nhiệt riêng biệt cho từng khoang.
Để khí lạnh được phân bổ đều, hệ thống quạt gió cần được bố trí hợp lý ở các vị trí cao, hướng thổi song song với dãy kệ hàng. Dàn lạnh nên đặt ở nơi dễ bảo trì nhưng không gây cản trở cho việc lưu thông hàng hóa. Sơ đồ kho cần thể hiện rõ đường ống dẫn gas, ống xả nước ngưng và khu vực lắp đặt máy nén để thuận tiện kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ.
Kho lạnh hoạt động liên tục với hệ thống điện công suất lớn, vì vậy cần bố trí tủ điện, dây dẫn và đèn chiếu sáng theo tiêu chuẩn chống ẩm, chống cháy. Sơ đồ kho lạnh nên thể hiện vị trí các cảm biến nhiệt độ, bình chữa cháy, công tắc khẩn cấp và lối thoát hiểm. Những yếu tố này giúp nâng cao mức độ an toàn cho người và hàng hóa trong quá trình vận hành.
Mỗi loại hàng hóa và quy mô doanh nghiệp sẽ có cách bố trí kho lạnh khác nhau. Dưới đây là một số mẫu sơ đồ kho lạnh phổ biến bạn có thể tham khảo khi thiết kế.
Kho loại này thường duy trì nhiệt độ từ 0 đến 5°C, phù hợp cho rau củ, trái cây, thịt tươi hoặc sản phẩm chế biến sẵn. Sơ đồ nên chia khu nhập hàng, khu sơ chế – đóng gói, khu bảo quản và khu xuất hàng riêng biệt. Kệ hàng thường được bố trí song song, khoảng cách vừa đủ cho xe đẩy hàng di chuyển. Hệ thống quạt gió cần đảm bảo luồng không khí lạnh lan tỏa đều đến từng khay hàng.
Kho loại này thường duy trì nhiệt độ từ 0 đến 5°C, phù hợp cho rau củ, trái cây
Đối với hàng đông lạnh, nhiệt độ duy trì từ -18°C đến -25°C, còn đông sâu có thể dưới -40°C. Sơ đồ kho cần thể hiện rõ ranh giới giữa khu lạnh chính và khu phụ trợ. Vì môi trường cực lạnh, các khu vực vận hành như phòng kỹ thuật, máy nén hoặc dàn lạnh nên được bố trí ở tầng trên hoặc khu riêng, giúp bảo trì dễ dàng mà không ảnh hưởng đến nhiệt độ trong kho.
Một số doanh nghiệp cần bảo quản nhiều loại sản phẩm khác nhau, do đó kho lạnh đa nhiệt độ là lựa chọn tối ưu. Sơ đồ loại này gồm các khoang riêng biệt, mỗi khoang có nhiệt độ khác nhau, được ngăn cách bằng vách cách nhiệt. Khu trung chuyển đặt ở giữa giúp nhân viên thao tác nhanh và hạn chế thất thoát hơi lạnh khi di chuyển giữa các vùng.
Thiết kế sơ đồ kho lạnh chuẩn không chỉ là yêu cầu kỹ thuật mà còn là yếu tố chiến lược giúp doanh nghiệp vận hành hiệu quả, tiết kiệm chi phí và bảo quản hàng hóa an toàn. Một sơ đồ hợp lý sẽ tối ưu diện tích, duy trì nhiệt độ ổn định, tạo luồng di chuyển thông minh và đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn trong vận hành.
Nếu bạn đang tìm kiếm thiết bị hỗ trợ vận chuyển hàng trong kho lạnh như xe đẩy hàng, xe nâng tay giá rẻ hay các giải pháp tối ưu vận hành kho, hãy tham khảo sản phẩm chất lượng từ Xeokeohang – thương hiệu chuyên cung cấp thiết bị nâng hạ và giải pháp kho vận uy tín, đồng hành cùng doanh nghiệp trong mọi quy trình lưu trữ và bảo quản hàng hóa.
>>>Sản phẩm liên quan: Xe nâng mặt bàn Niuli TT350(WP350) chiều cao càng nâng 1500mm
